Een recordaantal jongeren kampt op het moment met depressies. Mede door de coronapandemie, stress en burn-outs zijn de wachtlijsten in de GGZ erg lang. Jongeren in nood moeten soms wel maanden wachten op passende hulp. ‘PATS kan een belangrijke rol spelen in het verkorten van die wachtlijsten’, legt jeugdverpleegkundige Justine Brandse uit. ‘Dankzij PATS kunnen we namelijk vaak al helpen voordat de GGZ eraan te pas hoeft te komen. Daarom roepen we docenten op om vroeg aan de bel te trekken. Snelle actie scheelt iedereen veel tijd en ellende.’
‘In de praktijk merken we dat jongeren vaak pas worden aangemeld als hun klachten al erger zijn’, vertelt Justine, die naast jeugdverpleegkundige ook aandachtsfunctionaris is voor PATS. ‘Daar zijn allerlei begrijpelijke oorzaken voor. Ten eerste was het voor scholen vaak lastig om leerlingen in beeld te hebben, zeker tijdens de lange periode van online lessen. Bovendien waren er de laatste tijd veel ziekmeldingen door corona. Omdat de 6 aaneengesloten ziektedagen uit het PATS-protocol regelmatig voorkwamen, leek het wellicht overdreven om voor elk van die gevallen PATS in te zetten. Ik begrijp de neiging om maar even te wachten of het niet toch meevalt. Maar of iets meevalt of niet, heeft juist ook te maken met hoelang een leerling met klachten blijft rondlopen.’
Win-win
Het eerste gesprek uit het PATS-stappenplan is met een docent of mentor. Die hebben natuurlijk genoeg op hun bord gehad de laatste tijd, weet Justine. ‘Zeker door de grote hoeveelheid coronagerelateerde ziekmeldingen kan PATS aanvoelen als een minder grote prioriteit. En natuurlijk hebben veel leerlingen “gewoon” corona gehad, of buikgriep, of iets anders waar je niets achter zou zoeken. Maar dat is juist ook de kracht van PATS: iedere leerling zien om de jongeren die hulp nodig hebben eruit te filteren. De tijdsinvestering voor zo’n eerste gesprek is klein in verhouding tot al het werk dat van het schoolteam nodig is als milde klachten groter worden. Het mes snijdt dus aan 2 kanten: leerlingen worden sneller geholpen én de werkdruk gaat uiteindelijk omlaag. Bovendien is het ook voor leerlingen met een gewone ziekmelding fijn om te horen: hoe gaat het met je?’
Minder grote doorstroom
Docenten zien wellicht dat jeugdverpleegkundigen het ook druk hebben. Dat klopt, vertelt Justine: ‘Sommige leerlingen staan op een wachtlijst en dan is er overbruggingszorg nodig door bijvoorbeeld een wijkteam. Maar de wijkteams lopen ook vaak over. Daarom doen wij zo veel mogelijk extra moeite om leerlingen die op wachtlijsten staan in de gaten te houden. Maar onze focus is in de kern preventief. We blijven er dus een punt van maken om leerlingen die nieuw worden aangemeld heel snel te zien. Op die manier hopen we dat de grote doorstroom naar de GGZ bij PATS verminderd. De boodschap voor docenten en mentoren is daarom: schroom niet de jeugdverpleegkundige in te schakelen. We hebben liever 10 aanmeldingen te veel, dan 1 te weinig!’
Meer over PATS
Benieuwd naar meer verhalen uit de praktijk, informatie over de werkwijze en mogelijkheden om zelf te werken met PATS? Dan verwijzen we je graag naar onze webpagina over PATS.