Betrokken professionals over het proces van signalerings- en taxatiemethodiek Kijk Mij!

Sinds oktober 2023 werkt CJG Rijnmond met een andere signalerings- en taxatiemethodiek: Kijk Mij!. De methodiek is door het CJG zelf ontwikkeld. Stafverpleegkundige Arisca Jaggoe en jeugdverpleegkundigen Ciska Vermeij en Mariusta Boogerd zijn betrokken en vertellen meer over de methodiek zelf en het proces eromheen.

Betrokken bij Kijk Mij!

'Zelf werk ik al 23 jaar bij het CJG als jeugdverpleegkundige in Lansingerland. Op een gegeven moment werd er gezocht naar trainers voor Kijk Mij! en daar heb ik op gesolliciteerd. Het leek me namelijk een leuke nieuwe uitdaging', vertelt Ciska. 'Ik sluit me daarbij aan, zelf werk ik toevallig ook al 23 jaar als jeugdverpleegkundige bij het CJG', vult Mariusta aan. 'Van nature ben ik vrij timide, dus doe ik dit soort dingen meestal niet. Interne trainingen geven over Kijk Mij! leek me een mooie manier om mezelf uit te dagen.' Arisca heeft een andere rol: 'Ik ben vanuit mijn rol als stafverpleegkundige aangesloten in het projectteam. Ik kijk met name mee vanuit mijn expertise naar wat er nodig is.'

Waarom een nieuwe signalerings- en taxatiemethodiek?

Voorheen werkte CJG Rijnmond met de ernsttaxatiemethodiek (ETM). Naar aanleiding van het onderzoek Vroegsignalering, dat in opdracht van onze wethoudersin 2017 is uitgevoerd, is besloten om het ETM aan te passen. Het was onvoldoende objectief en de beschermde factoren werden niet meegenomen in de weging hoe het met het kind en het gezin gaat.
'CJG Rijnmond stond toen voor de keuze: het ETM aanpassen, een andere bestaande methodiek gebruiken of zelf iets ontwikkelen. Uiteindelijk is gekozen voor dat laatste, omdat er geen bestaande methodiek voldeed aan de criteria die waren opgesteld door het projectteam', legt Arisca uit.

Volgens Arisca zijn er 3 grote verschillen tussen Kijk Mij! en het ETM: 'Allereerst werken we nu met praatplaten tijdens de consulten. Die gebruiken we tijdens de gesprekken die we met ouders en jongeren voeren. Het geeft ons handvatten om meer informatie te verzamelen over hoe het met het kind en het gezin gaat. En het geeft ouders en jongeren inzicht over welke onderwerpen ze met ons kunnen praten. We doen namelijk meer dan de groei en ontwikkeling volgen en vaccineren. De praatplaten, waar de onderwerpen per leeftijdsfase op staan, zijn beschikbaar in verschillende talen. Hierdoor werk je ook meer samen met de ouder en de jongere. Daarnaast ligt er nu meer focus op wat goed gaat en heb je de gelegenheid om ook deze punten te noteren in Kidos, ons kinddossier. Binnen de momenten waarop we met ouders en jongeren contact hebben, zijn er ook een aantal brede uitvraagmomenten. Het is de bedoeling dat alle relevante factoren uit de Kijk Mij!-driehoek rondom het kind minimaal één keer per leeftijdsfase besproken worden. Hierbij wordt gekeken hoe het de afgelopen periode is gegaan, naar wat er in de toekomst nodig is en of er voor de komende fasen gezondheidsrisico’s zijn.'

Het verloop van het proces

Arisca: 'Sinds ik betrokken ben bij de ontwikkeling van Kijk Mij! is er heel veel gebeurd. Er was al een projectteam gestart en daar ben ik bij aangesloten. Dit team heeft veel op papier gezet. Binnen het projectteam heb ik me met name beziggehouden met de vertaling naar de praktijk: de basis en theorie ligt er, maar hoe zorgen we ervoor dat professionals er uiteindelijk mee kunnen werken? Onderdeel hiervan is de vertaling naar ons kinddossier.' Professionals zijn geleidelijk en op verschillende manieren betrokken bij Kijk Mij!.

'Zo zijn we gestart met 3 voorlopersgroepen waarin we alles hebben getoetst. De methodiek bestaat uit 5 stappen en we hebben de voorlopers in elke stap meegenomen en op basis van de feedback die we kregen nog aanpassingen gedaan. Uiteindelijk is er een startdag georganiseerd en zijn de professionals meegenomen in Kijk Mij! door het projectteam.'

Ervaringen van professionals

'Wisselend! De praatplaten worden over het algemeen heel positief ontvangen en gezien als een fijn hulpmiddel. We kregen wel vragen over hoe en wanneer deze het best gebruikt kunnen worden', vertelt Mariusta. Met de start van Kijk Mij! zijn ook bepaalde registratievelden in ons kinddossier aangepast. 'Dit is voor veel professionals wennen en we hebben hier dan ook veel vragen over gekregen. Gelukkig zijn wij zelf ook uitvoerend professionals en kunnen ons heel goed verplaatsen in onze collega's. Ik herken wel dat je echt weer even je weg moet vinden in Kidos, maar dat is logisch bij een verandering', zegt Ciska.

Omdat Mariusta en Ciska zelf uitvoerend professionals zijn, hebben zij ook ervaring met de nieuwe methodiek vanuit de praktijk. 'Ik ben zelf erg te spreken over de praatplaten. Hierdoor heeft de ouder of jongere veel meer de regie in het gesprek. Ze zien op de praatplaat waar we het allemaal over kunnen hebben en waar wij in kunnen meedenken. Soms zijn dit voor de ouder verrassende onderwerpen, waardoor je nu veel meer informatie krijgt dan voorheen', zegt Mariusta. Volgens Ciska zorgen de praatplaten ook voor meer begrip bij ouders: 'Als ik voorheen bijvoorbeeld vroeg naar de werk- en woonsituatie, konden ouders weleens verrast reageren. "Het gaat toch om het kind, waarom is dit belangrijk?" Aan de hand van de praatplaat kan ik beter uitleggen waarom we hierin geïnteresseerd zijn. We kunnen bijvoorbeeld meedenken over ondersteuning of advies geven. Ik vind het een waardevol hulpmiddel!'

De eerste ervaringen van ouders

Volgens Mariusta wordt er nog te kort met Kijk Mij! gewerkt om hier echt iets over te kunnen zeggen. 'Ik merk wel dat het goed ontvangen wordt. Zeker door ouders die weten hoe we het eerst deden. Ouders doen altijd goed mee en oudere kinderen ook. Ik heb tot nu toe geen enkele ouder of jongere gehad die negatief was over de praatplaat.'

Hoe nu verder?

‘Het project Kijk Mij! is inmiddels afgerond. Binnen de organisatie is de methodiek geborgd door het benoemen van een eigenaarsteam bestaande uit een strategisch, tactisch en inhoudelijk verantwoordelijke. Daarnaast heeft iedere CJG-locatie een zogenaamde driehoek. De lokale driehoek waarin de CJG-manager, jeugdarts KNMG en senior jeugdverpleegkundige met expertisetaken zitten, ziet toe op en is het centrale aanspreekpunt voor Kijk Mij!’, vertelt Arisca.

Bij Ciska en Mariusta op de CJG-locatie is Kijk Mij! een vast agendapunt op het teamoverleg. 'Dit hebben we tijdens de trainingsdagen ook geadviseerd. Als er vragen zijn, dan haak ik daar als trainer wel op in tijdens het overleg', vertelt Ciska. 'Wat ook leuk is: alle trainers hebben het training geven als positief ervaren en willen graag trainer blijven. Bijvoorbeeld voor nieuwe medewerkers. We gaan dus zien hoe dat verder loopt.'