Zwanger: alles over je zwangerschap, van de eerste weken tot de geboorte

Zonder test kun je merken dat je zwanger bent door vroege symptomen. Je menstruatie blijft uit, je voelt je moe, misselijk of hebt gevoelige borsten. Ook kun je vaker moeten plassen of merken dat je anders reageert op geuren en smaken. Sommige vrouwen voelen zich emotioneel of hebben lichte buikpijn. Deze signalen kunnen wijzen op een zwangerschap, maar alleen een test of arts kan het zeker bevestigen.

Als je weet dat je zwanger bent, kun je het beste een verloskundige bellen. De verloskundige begeleidt je tijdens de zwangerschap en regelt de eerste controles. Je hoeft geen verwijzing te hebben van de huisarts. Als je medische klachten hebt of twijfelt, kun je ook je huisarts bellen. 

• Bloedonderzoek: Als zwangere krijg je een bloedonderzoek aangeboden. Er wordt dan gekeken naar je bloedgroep, ijzergehalte en of je bepaalde virussen of antistoffen hebt.
• Echo’s:
  • Termijnecho (rond 10 weken): Bepaalt hoe lang je zwanger bent.
  • 13-wekenecho (optioneel): Vroeg onderzoek naar lichamelijke afwijkingen.
  • 20-wekenecho: Controle van de ontwikkeling van organen. Tijdens deze echo kun je ook het geslacht van je baby te weten komen.
  • Extra echo’s: Soms krijg je meer echo’s, bijvoorbeeld bij twijfel over de groei, ligging of bij medische risico’s.
• Prenatale screening:
  • NIPT: Een bloedtest die kijkt of je baby een chromosoomafwijking heeft, zoals het downsyndroom.
  • Vervolgonderzoek (optioneel): Bij een afwijkende uitslag van de NIPT kun je kiezen voor een vlokkentest of vruchtwaterpunctie.

Je bespreekt bij elke controle hoe je je voelt en kunt vragen stellen. Zo wordt jouw gezondheid én die van je baby goed gevolgd. Sommige onderzoeken zijn vrijwillig, dus je kiest zelf wat je wel of niet wilt laten doen.

Als je zwanger bent, wordt het heel erg afgeraden om alcohol te drinken, te roken en en drugs te gebruiken. Ook moet je oppassen met bepaalde medicijnen, rauw vlees, rauwe vis en zachte kazen van rauwe melk. De app ZwangerHap van het Voedingscentrum check je snel en makkelijk wat je wel en niet kunt eten of drinken als je zwanger bent. Je vindt er duizenden producten waarbij vermeld staat of je het mag. 

Vermijd ook zware lichamelijke inspanning en stress tijdens de zwangerschap. Sommige schoonmaakmiddelen en chemische stoffen zijn ook niet veilig. Overleg altijd met je verloskundige of arts wat je wel en niet mag doen tijdens je zwangerschap. In dit artikel geven we 5 tips voor veiligheid tijdens de zwangerschap. 

Je baby beweegt al vroeg in je buik, maar jij voelt dat meestal pas tussen week 14 en 20. Bij een eerste zwangerschap is dat vaak wat later, omdat je het gevoel nog niet herkent. Het kan voelen als vlinders, kriebels of belletjes in je buik.

Vanaf 28 weken krijgt je baby een duidelijker ritme van slapen en wakker zijn. Je merkt dan wanneer je baby actief is, vaak in de middag en avond. Sommige baby’s hikken ook in de buik, dat is heel normaal.

Aan het eind van de zwangerschap worden de bewegingen anders. Je baby heeft dan minder ruimte en kan niet meer zo wild bewegen. Merk je ineens minder of geen beweging? Ga dan rustig zitten of liggen. Reageert je baby niet zoals je gewend bent, of ben je ongerust? Neem dan direct contact op met je verloskundige of gynaecoloog.

In de eerste weken van de zwangerschap groeit de bevruchte eicel snel. Het nestelt zich in de baarmoeder. Het hartje, de hersenen en andere organen beginnen zich te vormen. Veel vrouwen voelen zich moe, misselijk of hebben gevoelige borsten. Ook verandert het lichaam door het hormoon hCG. Dat zorgt voor de eerste zwangerschapsklachten.

Een zwangerschap duurt gemiddeld 40 weken, vanaf de eerste dag van je laatste menstruatie. Meestal wordt een baby geboren tussen week 37 en 42. Soms duurt het korter, bijvoorbeeld bij een vroeggeboorte (prematuur). Dan komt de baby vóór 37 weken ter wereld. Een te vroege geboorte vraagt vaak extra medische zorg voor de baby.