Met haar gothic kleding, dikke metalen ketting en uitgesproken make-up is Lisa een opvallende verschijning. School vindt haar uiterlijk eng en twijfelt of het wel goed met haar gaat. Dat komt niet alleen door haar uiterlijk; Lisa heeft ook veel verzuimproblemen. Daarom wordt ze aangemeld voor een gesprek met mij.
Lisa slaapt slecht, ontwijkt daglicht en eet vooral in de snackbar
Als ik Lisa ontmoet, maak ik geen opmerking over haar kleding: dat deed de ambulant begeleider al en dat was gelijk de laatste keer dat ze hem bezocht. Wel vraag ik hoe ze zich voelt. ‘Mijn stemming is eigenlijk nooit goed’, antwoordt ze. ‘Het verandert alleen van zeer erg naar minder erg. Ik ben altijd somber, moe en kan me niet concentreren.’
Mijn stemming verandert alleen van zeer erg naar iets minder
Verdere vragen naar haar leefstijl leveren veel belangrijke informatie op. Ze slaapt slecht, ontwijkt daglicht en eet het liefst in een snackbar. In haar vrije tijd is ze bijna altijd thuis en ze heeft geen zin om naar buiten te gaan. Meestal doet ze de gordijnen dicht en kijkt ze tot laat in de avond tv. Dat is geen optimale leefstijl voor iemand die zich niet lekker voelt.
Lisa maakte niet alleen veel mee, ze heeft ook een lastig karakter
Lisa weet niet waar haar somberheid vandaan komt. Ze heeft veel meegemaakt: haar ouders zijn gescheiden, haar vaders verslaving gaf problemen en haar broertje is ziek. Ook met de nieuwe relatie van haar moeder loopt het niet lekker. Lisa ervaart veel stress, maar wil haar moeder niet belasten met klagen. Hardop denkt ze: ’Misschien gaat het om die reden niet goed?’
Het is niet makkelijk om Lisa te helpen. Naast alle bagage, heeft ze een moeilijk karakter. Het ene moment vraagt ze veel aandacht, het andere wijst ze de hulp af. De schoolmaatschappelijk werker neemt ze kwalijk dat hij haar niet snel genoeg benadert voor een nieuwe afspraak, maar om de ambulant begeleider op school loopt ze met een grote boog heen.
Door haar kleding ziet niemand dat Lisa niet zo stoer is
Nu zegt ze toch met iemand buiten school te willen praten, want ze voelt zich eenzaam en depri: ‘Mensen denken door die kleding dat ik stoer ben, maar dat ben ik van binnen helemaal niet.’ Ik vraag haar hoe ze dan van binnen is. ‘Het lijkt alsof ik een gebroken ziel heb’, antwoordt ze. ‘Maar niemand kan het zien.’
Het lijkt of ik een gebroken ziel heb, maar niemand ziet dat door mijn kleding
Ik waag een poging om haar te helpen. We bespreken uitgebreid welke veranderingen in haar leefstijl nodig zijn: herstellen van haar dag- en nachtritme, beweging, ontspanning en betere voeding. ‘Zie het als onderhoud voor je lijf’, leg ik haar uit. ‘Ons lichaam is een soort machine: het moet verzorgd en hersteld worden om goed te werken. Dit geldt ook voor je hoofd waar al die sombere gedachtes komen’. Lisa zegt mijn voorbeeld grappig, maar logisch te vinden. Zo werkte het ook bij haar fiets: die bracht ze nog geen week geleden weg voor een reparatie en nu kan ze weer goed fietsen.
Lisa geeft me toestemming om met haar moeder en de huisarts te overleggen. Ik ga mijn best doen. Misschien gaat het wel lukken om haar van dat zwarte schild af te helpen?
Zo loopt dit verhaal af
Ik heb met moeder van Lisa gesproken, want ik vermoedde dat Lisa last had van een depressie. Daarna hebben we met de huisarts overlegd. Lisa werd aangemeld bij de psycholoog en kreeg van de huisarts een hoge doses vitamine D voorgeschreven. Samen met Lisa maakte ik een uitgebreid leefstijlplan waarvan gezonde voeding, bewegen en slapen onderdelen werden. Na een paar maanden zat ze wat beter in haar vel en nam haar verzuim af. Uiteindelijk rondde ze haar opleiding af.
Zorg voor schoolverzuim - Maggie Ciezka
Het CJG biedt begeleiding aan kinderen tot 23 jaar die door ziekte of omstandigheden niet naar school kunnen. In een speciaal consult ‘schoolverzuim’ bespreekt de jeugdverpleegkundige wat de problemen zijn en welke ondersteuning wellicht kan helpen. In de 10-delige serie Zorg voor schoolverzuim vertelt jeugdverpleegkundige Maggie Ciezka over deze consulten die ze al 13 jaar voor verschillende scholen uitvoert. De verhalen die ze hoort zijn soms grappig, soms triest en soms ondenkbaar. Haar ervaringen zijn geanonimiseerd.
Praten met een brugklasser
Het CJG volgt ieder kind, vanaf de geboorte tot het jaar waarin het 18 wordt. Onderdeel hiervan is een gesprek dat de jeugdverpleegkundige op school heeft met iedere brugklasser: hoe gaat het, zowel geestelijk, lichamelijk als sociaal? In de serie Praten met een brugklasser deelt een van onze jeugdverpleegkundigen over deze gesprekken die zij al 8 jaar geregeld voert. Haar ervaringen zijn geanonimiseerd.