Vandaag val ik in op een prestigieuze school. De toelatingseisen zijn er streng. Ik ontmoet brugklassers met veel ambitie én met veel stress. Tot achter de komma weten ze precies hoe ze er cijfermatig voor staan. Zo ook Frederique. Een mooi meisje, smaakvol gekleed in dure merkkleding. Maar haar gezicht staat strak.
In het gesprek is Frederique open naar mij. Dat school stress geeft is voor haar iets dat vanzelf spreekt. Daar zit ze eigenlijk niet mee. Dat heeft iedereen. Waar ze echt mee zit, is dat ze zichzelf zo lelijk vindt. Niet alleen vindt ze dat te dik is, zoals heel veel slanke meisjes denken. “Ik ben gewoon echt lelijk. Álles aan mij is lelijk: mijn handen, mijn haar en vooral mijn neus…..” Ze zucht en kijkt met afschuw naar haar slanke handen die met mooie ringen en nagellak pronken. Ik ben even perplex, en moet er toch tegenin brengen dat ik dat niet zo zie, in tegendeel. “Ja, dat zegt mijn moeder ook altijd. Maar ik wil echt plastische chirurgie.”
Hier wordt thuis al enige tijd een discussie over gevoerd, zo blijkt uit haar verhaal. Er hoeft nog niets te worden besloten, want Frederique is nu nog te jong voor een cosmetische ingreep. “Mijn moeder is zelf arts, ze zou moeten begrijpen dat dit voor mij belangrijk is, maar dat doet ze niet.” Frederique denkt al geholpen te zijn als haar nu beloofd wordt dat ze over een jaar of wat een ‘nosejob’ krijgt. Met een ongelukkige, boze, puberale blik kijkt ze naar mij, alsof ik die domme moeder maar moet overtuigen. Het enige wat ik nu te bieden heb is een telefoontje plegen met moeder. Ik ben erg benieuwd hoe die het ziet. Verhalen hebben immers altijd twee kanten.
De moeder van Frederique klinkt als een nuchtere vrouw die voor hetere vuren heeft gestaan. Frederique is de jongste van vier. De oudste jongens hebben zacht gezegd een woelige puberteit gehad. “Nu wil onze Riekje ook wat extra aandacht”, besluit moeder haar uitleg. Als medicus weet zij uiteraard welke stappen ze moet nemen voor haar dochter. Die zullen nog eerder naar een psycholoog gaan dan naar de plastisch chirurg. Maar zo zwaar tilt ze er niet aan. “We zien wel hoe ze door de puberteit rolt. Het waait vast wel over.” Zakelijk bedankt moeder voor het gesprek.
Wellicht is dit meisje uiteindelijk gebaat bij deze nuchterheid. Toch noteer ik in het dossier dat ze in de derde klas hierover nog eens een gesprek krijgt. Dan vullen de leerlingen een digitale gezondheidsvragenlijst in. Ze zou de eerste niet zijn die twee jaar later moet lachen om haar brugklasproblemen.
Praten met een brugklasser
Het CJG volgt ieder kind, vanaf de geboorte tot het jaar waarin het 18 wordt. Onderdeel hiervan is een gesprek dat de jeugdverpleegkundige op school heeft met iedere brugklasser: hoe gaat het, zowel geestelijk, lichamelijk als sociaal? In de serie ‘Praten met een brugklasser’ vertelt jeugdverpleegkundige Tita van der Pot over deze gesprekken die zij al 8 jaar geregeld voert. Haar ervaringen zijn geanonimiseerd.