Jij bent druk met huiswerk, een bijbaantje en je vrienden. Maar ondertussen is je lijf druk in de weer met groeien en sterk worden. Gezonde voeding geeft je de energie voor een hele dag school, draagt bij aan een goede weerstand en verkleint je kans op overgewicht. Goede voedingsstoffen zijn hard nodig. Je lichaam bouwt aan een goede basis voor je botten en spieren en snakt in deze periode naar eiwitten, koolhydraten, vetten, vitamines en mineralen.

Gezond eten is ook belangrijk voor later. Heb je wel eens gezien hoe een huis wordt gebouwd? Eerst wordt de fundering gelegd, een stevige ondergrond, en pas daarna wordt het huis erbovenop gebouwd. In je puberteit wordt precies zo’n basis gelegd voor je volwassen lichaam.

Op www.voedingscentrum.nl/schijfvanvijf kun je zien wat en hoeveel eten jij nodig hebt.

Groen bezig

Gezond eten gaat hand in hand met duurzaam eten. Duurzaam eten wil zeggen dat je rekening houdt met milieu, natuur, eerlijke handel en dierenwelzijn. Je eet gezond én duurzaam als je volop varieert met producten uit de Schijf van Vijf, niet meer eet dan je nodig hebt, minder vlees eet en vaker kiest voor (seizoens)groente, noten en peulvruchten. Dit soort keuzes kunnen jouw impact op het milieu met wel een derde verlagen.

Allemaal goed voor je

De Schijf van Vijf laat zien welk eten je lichaam hard nodig heeft. Kies elke dag uit elk vak en telkens weer iets anders. Zo krijg je genoeg energie binnen voor een dag flink leren, lekker sporten of om leuke dingen te doen.

Eet jij gezond? Hou een poosje een eetdagboek bij op mijnvoedingscentrum.nl en je weet het.

Dranken

Kraanwater is echt top: geen calorieën, dorstlessend en goedkoop. Hebben jullie al een watertappunt op school? Zin in iets warms? Kies voor thee of koffie zonder suiker.

Brood, graanproducten en aardappelen

Goed voor de broodnodige energie. En alle vezels uit volkorenbrood, zilvervliesrijst en volkorenpasta zorgen dat je darmen goed werken.

Groente en fruit

Fruit en groente bevatten belangrijke vitamines en mineralen. Ze kunnen de hele dag door. Bij het ontbijt, als tussendoortje, op de boterham, als lunchsalade…

Smeer- en bereidingsvetten

Je boterhammen besmeren met zachte margarine of halvarine is een simpele manier om goede vetten binnen te krijgen en vitamines A, D en E.

Vis, peulvruchten, vlees, ei, zuivel en noten

Eet niet te veel vlees. Wissel af met vis, een keertje ei, tofu, noten of peulvruchten. Beter voor jezelf en het milieu. Liever helemaal geen vlees? Ook dat kan.

Vleugels of hoofdpijn? 

Veel jongeren krijgen klachten van energiedranken. Je zou er vleugels van krijgen. Maar de meeste jongeren merken daar niks van. Twee derde van de jongeren die energiedranken drinkt, krijgt juist last van klachten. Ze worden hyperactief, slapen slecht, zijn prikkelbaar, rillerig, of krijgen hoofdpijn. Soms krijgen ze zelfs hartkloppingen. En daar word je nou niet bepaald fitter van.

Ook zitten er veel calorieën in. In een blikje van 250 ml zitten 100 calorieën. Om die calorieën weer kwijt te raken, moet je 20 minuten fietsen. Ook kun je het beter niet drinken bij het sporten, want energiedranken kunnen het lichaam uitdrogen. Als je energiedrank drinkt, drink dan ook altijd voldoende water.

Liever geen klachten? Drink per dag niet meer dan één drankje met cafeïne. Heb je al een koffie gehad? Sla dan die cola of energiedrank over. En kraanwater is het best. Het is goed voor het milieu, je wordt er niet dik van en het lest de dorst het best.

Hoe zit dat?

Antwoorden op 5 belangrijke eetvragen

Ik wil afvallen. Hoe doe ik dat?

Als je nog geen 18 jaar bent, kun je beter niet gaan afvallen. Je lichaam en je hersenen hebben nu heel veel voedingsstoffen nodig. Blijf dus gewoon gezond eten. Op pagina 3 zie je wat dat voor jou betekent. Eet tussendoor fruit en groente in plaats van koekjes of chocolade, drink water in plaats van fris of sap, beweeg veel, kijk wat minder televisie en leg je telefoon wat vaker weg.

Of je een gezond gewicht hebt, kun je checken op www.voedingscentrum.nl/bmi.

Word je dik van brood?

Nee, brood zit juist boordevol goede voedingsstoffen. En als je dan ook nog volkorenbrood eet, dan heb je langer een vol gevoel. Neem je geen brood mee naar school, dan kom je eerder in de verleiding om een koek of snack te nemen.

Hoe eet ik minder vlees?

Introduceer vega-vrijdag of diervriendelijke-dinsdag! Gezond voor jou en een opkikker voor het milieu. Op die dagen kun je vlees simpel vervangen door noten, peulvruchten (bruine bonen, linzen, kikkererwten, …), ei, tofu en tempé. Kant-en-klare vleesvervangers af en toe kan ook, maar daar zit vaak veel zout in. Lees meer op: www.voedingscentrum.nl/vega. Daar kun je ook terecht als je helemaal geen vlees wilt eten.

Zijn sommige soorten fruit gezonder dan anderen?

Nee, alle fruitsoorten zijn winnaars. Bananen, appels, peren, mandarijnen, druiven… In elke fruitsoort zitten weer andere voedingsstoffen. Wissel ze dus lekker af.

Klopt het dat ik bij het sporten geen speciale drankjes en repen nodig heb?

Ja, dat klopt. In speciale sportrepen zit vaak extra veel energie, maar die heb je niet nodig. Een dubbele volkoren boterham en een banaan zijn betere keuzes. En dan sportdrankjes, ook daar zit vaak veel suiker in. Water is het beste. Zorg dus dat je genoeg water drinkt tijdens het sporten.

Nog een vraag over eten? Kijk op www.voedingscentrum.nl

Bron: www.voedingscentrum.nl