De hielprik bestaat 50 jaar: een krachtig instrument in de kindergeneeskunde
Het begon in 1974 als een eenvoudige hielprik gericht op Phenylketonurie (PKU) en is nu een belangrijk instrument in de kindergeneeskunde. De hielprik bestaat 50 jaar: een mooie mijlpaal. Samen met Ina Bouman, teamleider neonatale screening, blikken we terug en kijken we vooruit.
Van hielprik naar hoop
In 50 jaar tijd hebben meer dan 9 miljoen pasgeboren baby's de hielprik gekregen. 'Door technologische ontwikkelingen is de impact van de hielprik door de jaren heen steeds groter geworden. Met een paar druppels bloed kunnen nu, lang voordat symptomen zichtbaar zijn, zeldzame stofwisselingsziekten en andere aandoeningen worden opgespoord', vertelt Ina. In Nederland wordt met de hielprik gescreend op maar liefst 27 verschillende aandoeningen. 'Vroege detectie van ziekten stelt ouders en artsen in staat vroeg een behandeling te starten, wat ernstige gevolgen kan voorkomen. De hielprik is daarmee een symbool van hoop en vooruitgang.'
Inzet van screeners
In de regio Rotterdam-Rijnmond voert CJG Rijnmond de neonatale screening uit, waar de hielprik onderdeel van is. 'Op 28 juni hebben we alle screeners die betrokken zijn bij dit belangrijke werk in het zonnetje gezet', vertelt Ina trots. Momenteel wordt de hielprik uitgevoerd tijdens huisbezoeken door CJG-screeners in de regio. In de gemeente Rotterdam vervullen verloskundigen deze taak. Vanaf 2025 gaat CJG Rijnmond de hielprik ook in Rotterdam zelf uitvoeren tijdens huisbezoeken, wat kwalitatief beter is volgens recent onderzoek.
Wat belooft de toekomst?
Met nieuwe uitdagingen en ontwikkelingen in het verschiet, organiseert het RIVM op 17 oktober het symposium 50 jaar hielprik, 50 jaar impact. 'We zullen samen met alle betrokkenen mijlpalen bespreken en vooruitkijken naar de toekomst van de hielprik,' zegt Ina enthousiast.
Tot slot maakt Ina zich zorgen over een lichte afname in deelname aan de hielprik. ‘Hoewel de cijfers nog niet alarmerend zijn, is dit wel zorgwekkend. De hielprik kan écht het verschil maken in de gezondheid en toekomst van baby's, dus het is van groot belang dat we deze trend niet verder zien dalen.’