Iedere pasgeboren baby krijgt de hielprik, dit is onderdeel van de neonatale screening. Met de hielprik sporen we ernstige zeldzame aangeboren ziekten op. Hoe gaat zo’n hielprik in z’n werk en waarom is het belangrijk? Specialist Ina Bouman legt het uit.
‘De hielprik wordt in Rotterdam door de verloskundige gedaan tijdens de kraamweek’, legt Ina uit. Je hoeft hier dus geen afspraak voor te maken of bij het CJG langs te komen. De hielprik moet tussen 4 en 7 dagen na de geboorte van je baby worden gedaan. Samen met de gehoortest vormt de hielprik de neonatale screening. 'In de regio doet niet de verloskundige, maar CJG Rijnmond de hielprik tijdens een huisbezoek.'
Wat is de hielprik?
‘Met de hielprik nemen we een klein druppeltje bloed uit de hiel van de baby’, vertelt Ina. ‘Dit bloed wordt op een speciaal plaatje gedaan en naar het laboratorium gestuurd. Daar onderzoeken ze het op ernstige en zeldzame aangeboren ziekten. Het bloed wordt gecontroleerd op minstens 26 ziekten, waaronder erfelijke bloedarmoede en sikkelcelziekte.’
‘Veel ouders krijgen de kriebels als ze het woord ‘hielprik’ horen’, vertelt Ina. ‘Vroeger hadden we inderdaad vervelende prikkers voor de hielprik. Maar gelukkig is het materiaal tegenwoordig erg verbeterd, waardoor de afname makkelijker gaat. Je kind voelt er vrijwel niets van. Het vervelendste van de prik, is dat we de voet van je kind even stevig vast moeten houden. Daar schrikken sommige baby’s van en vandaar dat ze soms nog weleens huilen. Maar van pijn is geen sprake meer.’
Waarom is de hielprik zo belangrijk?
‘De ernstige, meestal erfelijke ziekten die we met de hielprik opsporen, zijn allemaal goed te behandelen. Maar als je ze niet op tijd ontdekt, kunnen ze grote schade opleveren. Die schade kan niet worden teruggedraaid en de ziekte is daardoor moeilijker te behandelen. In sommige gevallen kan je kind zelfs komen te overlijden. Daarom voeren we de hielprik uiterlijk binnen 7 dagen na de geboorte van je kind uit: zo weten we het direct als er iets mis is.’
Resultaten
Uit de hielprik kunnen 3 resultaten komen:
- Als alles in orde is, ontvangen ouders de uitslagen per post binnen 5 weken. Daarin staat duidelijk welke ziektes zijn onderzocht en dus niet zijn gevonden.
- Het kan ook voorkomen dat er geen duidelijke uitslag is. Bijvoorbeeld als de stofwisseling van de baby nog op gang moet komen. In zo'n geval maken we een afspraak om de hielprik te herhalen.
- Als er een positieve uitslag is voor 1 van de ziekten, neemt de huisarts contact op met de ouders om dit te bespreken. Wat de volgende stappen zijn wordt dan ook besproken.
Waarom word ik gevraagd of ik wil meewerken aan een onderzoek?
‘De hielprik wordt nog steeds verder ontwikkeld. We testen tegenwoordig al op 27 ziekten, maar dat kunnen er nog veel meer worden. Als er bloed overblijft uit de test van je baby, kunnen we dat gebruiken om de hielprik verder te verbeteren. We slaan dan alleen gegevens op over het geboortegewicht, de zwangerschapsduur en natuurlijk de testuitslagen. Jullie privacy is compleet beschermd.’
Ook interessant:
- De gehoortest voor je pasgeboren baby: hoe werkt het?
- Wat gebeurt er tijdens de ogentest?
- Alles over het meten en wegen van je baby
Vragen of meer informatie?
Wil je meer weten over dit onderwerp? Neem dan gerust contact met ons op. Onze professionals denken graag met je mee.