Op de televisie hoor en zie je dagelijks wel iets over de LHTBI-gemeenschap. Voor wie het is ontgaan: LHTBI staat voor: Lesbisch, Homoseksueel, Transgender, Biseksueel en Intersekse. De Gay Pride in Amsterdam kennen we natuurlijk al jaren, maar nu zijn er ook series over transgenders. Denk aan Louisa en Rosanna, Onze Transgender Liefde en de tv-serie Strut op TLC over transgendermodellen.
In het openbaar vervoer wordt niet meer omgeroepen: Dames en heren, maar: Geachte reiziger. Deze overgang lijkt zonder problemen en grote protesten te zijn verlopen. Maar ik vraag me af, gaat dat ook zo in families? Hoe reageer je als een broer, kind of ouder vertelt dat hij transgender is?
'Niemand vermoedde dat hij zich eigenlijk vrouw voelde'
Drie jaar geleden vertelde mijn neefje voor de nieuwjaarsborrel dat hij voortaan als vrouw door het leven wilde gaan. Hij was 28 destijds. Binnen de familie was er nooit eerder over gesproken. Hij was altijd teruggetrokken en stil maar niemand, in elk geval niemand buiten zijn gezin, vermoedde dat hij zich eigenlijk vrouw voelde. Maar nu dus wel: hij was voortaan een zij. Tijdens de borrel is een glas champagne op haar geheven en we hebben haar veel gezondheid toegewenst. Ik heb er nu een nichtje bij en een neefje minder.
Bij ons ging het dus vrij soepel. Maar wordt er in andere families ook zo gereageerd? ‘Nee’, verzekerde een islamitische vriendin van de familie. Sowieso zou er niet worden geproost op het nieuws, maar de transitie zou ook helemaal niet makkelijk geaccepteerd worden. Ik ben eens verder rond gaan vragen en onze familie bleek toch wel een uitzondering. Niet alleen veel islamitische gezinnen zouden er nooit zo luchtig over hebben gedaan, maar ook Nederlandse. Terwijl die toch de naam hebben open en ruimdenkend te zijn.
'Ik mocht dit stukje schrijven, maar dan wel anoniem'
Ook al zijn transgenders ‘hot’ op televisie, in het dagelijks leven heerst er echt nog een taboe. Dat blijkt ook wel uit het feit dat mijn nichtje niet wil dat mijn naam bekend wordt. Ik mocht dit stukje schrijven, maar dan wel anoniem. Want ook al hebben haar familie en collega’s heel open en goed gereageerd, op straat krijgt ze nog weleens rare reacties. “Wat ben jij nou? Jij bent geen man en geen vrouw.” Voor haar zijn deze reacties hard. Maar als ik haar dan vergelijk met hoe ze was als jongen … Teruggetrokken, stil en schuw naar de buitenwereld ... Dan ben ik apetrots hoe ze nu door het leven gaat: met opgeheven hoofd en rechte rug! Ze heeft nog een lange weg te gaan, maar ik vertrouw erop dat ze het aankan met de steun van haar familie.
'Het is belangrijk dat je met iemand kan praten, soms nog voordat je het aan je familie vertelt'
Veel jongeren voelen zich niet prettig in hun eigen lichaam en worstelen daarmee. Misschien jij ook wel. Dan is het belangrijk dat je met iemand kan praten, soms nog voordat je het aan je familie vertelt. Want met vreemden over dit soort zaken praten is vaak makkelijker dan met iemand die dicht bij je staat. In Nederland zijn er twee gespecialiseerde centra voor transgenders, maar die hebben op het moment een wachtlijst van 2 jaar. Dat is echt te lang om met dit soort gevoelens rond te lopen. Je kunt ook terecht bij een professional van het CJG. Zij kunnen samen met jou kijken: hoe kun je je onzekere gevoelens ordenen en hoe kan je het de buitenwereld vertellen? Bij het CJG vind je altijd een luisterend oor. En dat kan, zeker in zo’n moeilijke tijd van zoeken naar je identiteit, al een klein beetje helpen.