Paulo kreeg een paar jaar terug te horen dat hij last heeft van autisme. Hij zit nu in jaar 2 van het voortgezet speciaal onderwijs, cluster 4. De klassen zijn hier kleiner en het huiswerk is beter verdeeld dan op het reguliere onderwijs. Paulo lijkt op school goed mee te komen en hij staat bekend als een rustige leerling. Maar elke dag als hij na school thuiskomt, ontploft hij. Zijn ouders zien dat het niet goed gaat en melden hem steeds vaker ziek. Jeugdverpleegkundige Manon gaat het gesprek aan.
Paulo laat niet gauw merken dat hij boos is, maar vanbinnen kookt hij. Na lang aandringen en een voorzetje van zijn moeder, vertelt hij me wat hem dwarszit. Een paar van zijn medeleerlingen maken de hele dag geluid. Als ze niet praten of schreeuwen, tikken ze wel op de ramen en tafels. Paulo wordt er knettergek van. In het taxibusje naar en van school, op het schoolplein en zelfs in de les: het is nergens rustig. De hele dag vreet Paulo zich op en thuis gooit hij alles eruit. Het is niet langer houdbaar.
Langzaam weer opbouwen?
In overleg met de school verkorten we tijdelijk de schooldagen van Paulo. ’s Morgens komt hij gewoon met de taxi, maar 2 uur voordat ’s middags de bel gaat haalt zijn vader hem op met de auto. Paulo’s vader werkt gelukkig vanuit huis en kan zijn eigen uren indelen. Dit proberen we een aantal weken en dat gaat erg goed. Als ik Paulo na 6 weken weer zie, geeft hij aan dat de dagen op deze manier precies lang genoeg zijn. Hij heeft nog steeds wel last van de drukte en zijn hoofd raakt nog snel vol, maar hij kan er nu veel beter mee omgaan. Nu het een tijdje zo goed gaat, is het de bedoeling dat we langzaam het aantal schooluren weer gaan opbouwen. Als ik dat vertel, wordt Paulo stil.
Het hoort bij wie je bent
Jongeren die tijdelijk last hebben van een verminderde gezondheid of te veel druk, kunnen na een tijdje uitrusten en opknappen vaak weer naar school. Voor jongeren in het speciaal onderwijs is dat meestal anders. Verminderde gezondheid of lagere belastbaarheid hoort bij wie ze zijn. Toch verwachten de mensen die de regels maken dat deze leerlingen ‘gewoon’ kunnen meekomen op school. Het is toch al speciaal onderwijs? Maar als deze jongeren niet in het reguliere hokje passen, hoe kunnen we dan verwachten dat het in een ander hokje wel goed gaat?
Kortere dagen
Omdat Paulo zo veel beter functioneert met het aangepaste rooster, adviseer ik een gedeeltelijke leerplichtontheffing aan te vragen. In overleg met ouders en school vragen we daarvoor een belastbaarheidsonderzoek aan via de leerplichtambtenaar. De onafhankelijk arts die het onderzoek uitvoert, is het met ons eens: Paulo mag doorgaan met de aangepaste lesdagen. Inmiddels zijn we een paar maanden verder en Paulo heeft zich geen enkele keer ziekgemeld. En, heel belangrijk: als hij thuiskomt uit school is het nog steeds gezellig. Nu de dagen voor hem korter zijn, is Paulo elke dag in de les en voelt hij zich een stuk beter. Volgend jaar doet hij eindexamen.
Meer verhalen in deze serie
In een speciaal schoolziekteverzuim consult bespreekt de jeugdverpleegkundige wat de problemen zijn en welke ondersteuning de leerling kan helpen. In deze blogserie over schoolziekteverzuim vertellen jeugdverpleegkundigen over de consulten en hoe zij jongeren hulp bieden. De personen uit de verhalen zijn geanonimiseerd.