De aanmelding van Adam ziet er vanaf het begin serieus uit: een jongen die al langere tijd bij opa en oma logeert, omdat het bij zij moeder niet meer gaat.
Adam lacht niet, praat niet en kijkt naar beneden
Wanneer Adam samen met zijn opa en oma in mijn spreekkamer verschijnt, lijkt hij heel verdrietig. Hij lacht niet, praat niet en kijkt naar beneden. Hij probeert onverschillig over te komen. ‘Het kan me niet schelen’, reageert hij op mijn vraag over eten. ‘Ik eet wanneer ik wil. En ik ga niet naar bed, want ik kan toch niet slapen. Ik heb overal pijn’.
Als er niemand naar mij luistert, luister ik zelf ook niet
Zijn opa en oma doen hun best om te helpen. Ze vertellen dat Adam altijd een lieve en sociale jongen is geweest. Makkelijk, dankbaar, vrolijk. Op school is Adam ook niet bekend met problemen. Wanneer is dit allemaal zo veranderd?
De nieuwe vriend van zijn moeder bedreigt haar, zegt Adam
Als we over thuis bij zijn moeder beginnen te praten, ontploft Adam. Ik krijg een verhaal over de vriend van zijn moeder te horen. Iemand die zich altijd met zijn zaken bemoeit, terwijl hij zijn vader niet is. ’Hij moet verdwijnen’, zegt hij boos. ‘Hij moet weg!’ Want volgens Adam bedreigt hij zijn moeder en is ze bang voor hem.
Dan vertelt hij over hoe weinig aandacht zijn moeder voor hem heeft. Ze is niet eens voor de rapportbespreking op school geweest. ‘Er is niemand die naar mij luistert’, zegt hij. ‘Dan ga ik zelf ook niet luisteren’. Zijn moeder noemt hij streng. Er is zo veel dat hij thuis niet mag. Waarom zou hij moeite voor school doen als ze niet eens komt kijken hoe zijn school eruitziet? ‘Als die vriend thuis is dan besta ik niet’, vervolgt hij verdrietig. ‘Ze weet niet eens in welke klas ik zit. Nee, die school kan me ook niks schelen.’
Hij probeert sterk over te komen, maar blijft een puber die een warm nest mist
Adam zit vol emoties. Maar de belangrijkste is verdriet. Opa en oma schrikken van zijn reacties. ‘Weet je nog hoe leuk het vroeger was met mama thuis?’ probeert oma hem op te vrolijken. Maar Adam begint te huilen. Hoe erg hij ook probeert om sterk over te komen, hij blijft maar een puber die een warm nest nodig heeft.
Ik maak me zorgen: dit is een crisisituatie
Ik bespreek mijn consult de volgende dag op school met het zorgteam. Er is duidelijk sprake van een crisissituatie. Ik maak me echt zorgen om deze jongen. Hoe lang kunnen opa en oma dit aan?
Schoolmaatschappelijk werk probeert meerdere keren contact te leggen met de moeder van Adam. Pas na een paar dagen lukt het. Adam wordt ondertussen steeds meer onhandelbaar in zijn gedrag. Hij vertrekt onverwacht bij opa en oma. En hij loopt rond met een mes. Het verslag van mijn consult gaat niet meer naar de leerplicht, maar naar de crisishulpverlening.
Zo loopt dit verhaal af
Adam werd aangemeld bij het crisisinterventieteam en een onderwijsopvangvoorziening. Kort daarna ben ik op een andere locatie gaan werken. Later vroeg ik me vaak af hoe het met hem ging. Even googelen op zijn naam om dit blog af te maken heeft me echter gerustgesteld: een jonge, zelfverzekerde man met een prima baan keek me tevreden aan vanaf de foto op internet.
Zorg voor schoolverzuim - Maggie Ciezka
Het CJG biedt begeleiding aan kinderen tot 23 jaar die door ziekte of omstandigheden niet naar school kunnen. In een speciaal consult ‘schoolverzuim’ bespreekt de jeugdverpleegkundige wat de problemen zijn en welke ondersteuning wellicht kan helpen. In de serie Zorg voor schoolverzuim vertelt jeugdverpleegkundige Maggie Ciezka over deze consulten die ze al 13 jaar voor verschillende scholen uitvoert. De verhalen die ze hoort zijn soms grappig, soms triest en soms ondenkbaar. Haar ervaringen zijn geanonimiseerd.