Onze vernieuwde website is deze week live gegaan. Het kan zijn dat nog niet alles perfect werkt. We werken hard om alles snel in orde te maken.
Wat zijn de langetermijngevolgen van stress tijdens de zwangerschap? Op dinsdag 12 november 2024 kwamen 60 verloskundigen en contactpersonen geboortezorg samen om hierover te leren. Het was een eyeopener, zelfs voor degenen die er al iets vanaf wisten. Tanja van der Schot en Astrid van der Linden vertellen.
Tijdens het eerste deel van de workshop kregen de deelnemers belangrijke basiskennis aangereikt: wat betekent stress in de eerste levensfase voor de ontwikkeling van een kind? ‘Voor mij vormde die informatie echt een nieuw stuk van de puzzel’, vertelt Tanja. ‘Ik wist bijvoorbeeld niet dat stress in de eerste 1.000 dagen zo veel invloed kan hebben op de latere sociale en cognitieve ontwikkeling. Als een kind in de peuterleeftijd opvalt in gedrag, is het relevant om ook na te gaan: hoe was de zwangerschap? En zelfs later, als het minder goed kan meekomen op school. Ik ga dat vaker in casussen meenemen, en ik wil anderen daar actief op gaan wijzen. Bijvoorbeeld tijdens onze teamvergadering of de leertafels die ik organiseer in Charlois.’
Ook al kun je early life stress niet terugdraaien voor het kind, je kunt er na die 1.000 dagen nog wel op inspelen. Tanja legt uit: ‘Wat ik interessant vond om te leren, is dat early life stress veel invloed kan hebben op hoe een kind later met stress omgaat. Dus na die eerste 1.000 dagen kun je bijvoorbeeld andere manieren van stressreductie introduceren, misschien met hulp van een pedagoog. En als de bron van stress dan nog steeds aanwezig is, kun je daar wellicht nog wél in ondersteunen. Bijvoorbeeld in samenwerking met het wijkteam.’ Meer samenwerking op het gebied van stressreductie was inderdaad een van de doelen van de workshop. Daarover vertelde Pam de Vos al eerder in onze vorige nieuwsbrief.
Natuurlijk is voorkomen beter dan genezen. De nadruk van de workshop lag dan ook op het zo vroeg mogelijk signaleren van early life stress. Tanja: ‘Daarom ben ik zo blij dat we de workshop samen volgden met verloskundigen. We kunnen echt met elkaar optrekken in het bespreekbaar maken van stress voor jonge gezinnen. Verloskundigen tijdens de vaste controlemomenten, en wij tijdens de vaccinaties tijdens de zwangerschap en het zwangerschapsgesprek. Daarom was het oefenen met de spelactrices van Wilde Kastanje zo waardevol. We hebben zo onder meer geleerd hoe je kunt ‘superluisteren’: iets waar ik mezelf dagelijks aan ga herinneren, en wat ik ga delen met de jeugdverpleegkundigen.’
Ook verloskundige Astrid vond het oefenen met de spelactrices indrukwekkend. ‘En dat is bijzonder, want ik had al eens een training met hen gevolgd. Het blijft gewoon boeien hoe goed die meiden zijn! Ze speelden nu de casus na van een jonge moeder die ook aanwezig was, die volop ervaring had met stress tijdens de eerste 1.000 dagen. Hoe de situatie van die vrouw in de spreekkamer werd nagespeeld, was voor mij een belangrijke reminder om alert te blijven. Ik merkte dat ik toch wel vaak vertrouw op de aannames die ik doe omdat ik al zo lang in het vak zit. Maar je moet nooit denken dat je ‘het wel weet’, want dan mis je gewoon veel. Dus ja: ik ben echt weer even op scherp gezet!’
De workshop Early Life Stress werd gefinancierd door de gemeente Rotterdam vanuit het programma Kansrijke Start. Je kunt de training van Wilde Kastanje ook apart volgen. Kijk voor meer informatie op wildekastanje.nl. Zijn er meer gebieden waarop je samen met netwerkpartners je kennis wilt vergroten? De contactpersoon geboortezorg denkt graag mee!
