Angst bij kinderen: bang zijn mag

Het ene kind is sneller bang dan het andere. Dat komt door persoonlijke eigenschappen en ervaringen. 'Een kind dat is gebeten door een hond, kan bijvoorbeeld bang worden voor honden ', weet Mariska. 'En zijn ouders bang voor de tandarts, dan is de kans groot dat ook een kind bibbert als het woord tandarts valt.'

Wat hoort bij welke leeftijd?

Bij elke leeftijd horen veelvoorkomende angsten. Mariska: 'Een kleuter weet vaak het verschil niet tussen werkelijkheid en fantasie, dat kan hem bang maken. En voor een kind dat in de laatste klassen van de basisschool zit, kunnen de gedachte aan doodgaan of gepest worden zorgen voor slapeloze nachten.'

• 0-2 jaar: een ouder niet in de buurt, harde geluiden, water, onbekende omgeving, dingen of mensen;
• 2-4 jaar: een ouder niet in de buurt, griezels en enge beesten, onweer, donker;
• 4-8 jaar: een ouder niet in de buurt, alleen slapen of alleen zijn, spoken en monsters, in contact komen met andere kinderen;
• 8-12 jaar: ziek worden, naar school gaan, faalangst, gepest worden, de dood, angst door een enge film, piekeren.

Hoe herken je angst?

Angst herken je natuurlijk het gemakkelijkst als je kind het gewoon vertelt. Maar je kan het vaak ook merken. 'Buikpijn, huilen, wit wegtrekken, trillen, (opnieuw) in bed plassen; het zijn zomaar wat voorbeelden', vertelt Mariska. 'Maar er zijn meer kenmerken. Zo kan een kind veel dromen, niet willen slapen, prikkelbaar zijn of zich extra stoer gedragen.'

Wat kan je doen?

Hoe je het beste kan reageren op een angst, is afhankelijk van de situatie en van je kind. Deze tips kan je in gedachten houden:

• Probeer er achter te komen waar je kind bang voor is.
• Neem de angsten serieus, benoem het, praat erover en stel je kind gerust.
• Blijf zelf rustig. Lukt dit niet, geef dan aan dat je de situatie zelf ook niet zo prettig vindt.
• Ga er niet in mee als je kind de situatie wil ontlopen, maar moedig hem juist aan nieuwe dingen te proberen. Maar: forceren heeft geen zin.
• Lukt het je kind rustig te blijven in een angstige situatie? Geef hem meteen een compliment.
• Bedenk samen dingen die kunnen helpen in enge situaties, zoals bewust ontspannen en aan iets leuks denken.
• Help je kind stap voor stap zich over angsten heen te zetten. Terug naar de angst voor honden: 'Is je kind bang voor honden, kijk dan eerst samen naar plaatjes van honden', adviseert Mariska. 'Probeer daarna eens een vertrouwde kleine en vervolgens een grotere hond te aaien. Leer je kind natuurlijk wel dat het onbekende honden nooit zomaar mag aaien!'

Maak je je zorgen?

Durft je kind bepaalde dingen niet (meer), terwijl zijn vriendjes van dezelfde leeftijd het wel durven? Geeft je kind zelf aan dat hij last heeft van zijn angsten? Of heeft het (te) veel invloed op zijn dagelijkse leven? Neem dan contact op met ons. Onze professionals denken graag met je mee!