Mazelen in de regio Rotterdam-Rijnmond: dit moet je doen als je kind klachten heeft en hoe kun je je kind beschermen
Vrouwelijke genitale verminking (VGV) ook wel meisjesbesnijdenis genoemd, is een ingreep aan de uitwendige geslachtsorganen, waar geen medische noodzaak voor is. Dit kan ernstige lichamelijke, psychische en seksuele problemen veroorzaken. We spreken met Radha Ramcharan, projectleider VGV, over de inzet van preventie en nazorg.
In Nederland is VGV strafbaar. Op 1 januari 2018 woonden in Nederland bijna 41.000 vrouwen die zijn besneden. Naar schatting lopen 4.200 meisjes de komende 20 jaar risico op besnijdenis.
We vragen Radha om uitleg en haar betrokkenheid bij VGV: ‘Als projectleider van vrouwelijke genitale verminking bij CJG Rijnmond zet ik mij samen met jeugdgezondheidszorg collega's en ketenpartners in om meisjesbesnijdenis bespreekbaar te maken en te voorkomen. Daarnaast zorgen wij ervoor dat besneden vrouwen op een laagdrempelige manier de zorg krijgen die zij nodig hebben.’
‘VGV heeft te maken met culturele tradities en genderopvattingen over reinheid, schoonheid, vrouwelijkheid en seksuele moraal. De redenen waarom ouders hun dochters laten besnijden, verschilt per familie en gemeenschap. Vaak gebeurt dit om de sociale status van het gezin te beschermen en de kans op het vinden van een huwelijkspartner te vergroten. Daarnaast speelt de sociale norm een grote rol. Wanneer anderen in de gemeenschap hun dochters laten besnijden, voelen ouders zich vaak gedwongen om dit ook te doen bijvoorbeeld tijdens een vakantie in het land van herkomst.’
Radha vertelt: ‘VGV is verboden en strafbaar. Voor de zomervakantie is er jaarlijks een landelijke bewustwordingscampagne. Deze campagne richt zich vooral op het onderwijs. Contactpersonen op scholen worden betrokken in de bewustwording en het signaleren van de risico's op meisjesbesnijdenis. Het is van belang dat ouders uit risicogebieden, zoals Somalië en Egypte, waar meisjesbesnijdenis voorkomt, kennis hebben van de gevolgen van een besnijdenis en de regel- en wetgeving in Nederland.’
‘Het voorkomen van vrouwelijke genitale verminking vereist ook gezamenlijke inspanningen van professionals en organisaties. Samen dragen wij zorg voor het bespreekbaar maken en het vergroten van de bewustwording en kennis rondom dit onderwerp. Met het voorkomen van VGV, kunnen we werken aan een wereld waarin meisjes gezond en veilig kunnen opgroeien, vrij van de druk van schadelijke tradities’, benadrukt Radha.
‘Nazorg is van groot belang voor meisjes en vrouwen die in land van herkomst zijn besneden voordat ze naar Nederland kwamen. Sommige vrouwen zijn zich niet bewust van de klachten die samenhangen met VGV. De lichamelijke en psychische klachten kunnen impact hebben op het dagelijks functioneren. Daarnaast speelt schaamte, taboe en stigma een rol. Het is belangrijk dat professionals alert zijn op signalen van VGV en doorverwijzen naar het CJG, zodat de hulpvraag in kaart kan worden gebracht en de vrouwen bij de juiste hulpverlener terechtkomen.’
Eén van de jeugdverpleegkundige vertelt: ‘Ik bezocht een gezin uit een risicogebied voor meisjesbesnijdenis. De moeder is zelf besneden en vertelde over haar klachten, vooral rond de bevalling. Ze wil haar dochter dit besparen. Beide ouders spraken open over hun mening, familiebanden en sociale druk. Er zijn nu geen reisplannen, maar dat kan veranderen. Ik gaf de verklaring tegen meisjesbesnijdenis in hun taal en lichtte deze toe. De ouders gaven duidelijk aan hun dochter niet te willen laten besnijden; de verklaring versterkte hun standpunt. Ik benadrukte dat het bespreken van dit onderwerp hoort bij de taak van het CJG. Het is belangrijk om ouders goed te informeren, omdat opvattingen en omstandigheden in de loop der jaren kunnen veranderen.’
Meisjes- en vrouwenbesnijdenis is een gevoelig onderwerp. Het CJG krijgt op verzoek hulp van sleutelpersonen. Zij snappen de situatie goed en zijn getraind om mee te denken. Onze professionals brengen je graag met hen in contact.
