Mazelen in de regio Rotterdam-Rijnmond: dit moet je doen als je kind klachten heeft en hoe kun je je kind beschermen
Sommige kinderen lijken alles heel snel op te pikken. Ze stellen diepe vragen, snappen makkelijk hoe dingen met elkaar te maken hebben of raken snel verveeld in de klas. Orthopedagoog Annelies legt uit wat hoogbegaafdheid is, hoe je het herkent en wat je kunt doen als je denkt dat je kind hoogbegaafd is.
Hoogbegaafdheid betekent dat iemand anders denkt en leert. ‘Bij een hoogbegaafd kind werken de hersenen sneller en dieper’, vertelt Annelies. ‘Het IQ is 130 of hoger, maar het gaat om meer dan slim zijn. Hoogbegaafde kinderen hebben ook sterke karaktereigenschappen, zoals een sterke wil, een groot rechtvaardigheidsgevoel en hoge gevoeligheid.’ De meeste hoogbegaafde kinderen zijn ook hoogsensitief. ‘Dat geldt trouwens niet andersom.’ Het komt ook vaak voor dat hoogbegaafden ADHD hebben, soms valt het één door het ander niet op.
Een kind wordt hoogbegaafd geboren. ‘Vaak kun je het jong al zien, bijvoorbeeld doordat je kind snel verbanden legt, vroeg praat of gevoelig is voor prikkels’, zegt Annelies. ‘Soms zie je dat een kind al verder is in zijn denken, maar nog niet in zijn emoties of motoriek. Dat kan voor irritatie zorgen: hij wil meer dan hij kan.’
‘Hoogbegaafdheid ziet er bij ieder kind anders uit’, vertelt Annelies. ‘Sommige kinderen vallen op omdat ze heel snel leren. Andere kinderen laten juist hun gevoeligheid of sterke wil als eerste zien. Of een kind hoogbegaafd is, wordt bepaald door de combinatie van deze kenmerken.’
Hoogbegaafdheid kun je herkennen aan dat je kind:
erg goed op kan letten en veel vragen stelt;
zich lang en diep kan concentreren op dingen die hij interessant vindt;
snel verbanden legt of anders denkt dan leeftijdsgenoten;
gevoelig is voor prikkels of stemmingen van anderen;
een sterke eigen wil heeft of regels oneerlijk vindt;
school soms saai vindt of stopt met opletten bij herhaling;
snel gefrustreerd of boos wordt als iets niet lukt;
perfectionistisch is of last heeft van faalangst.
‘Soms is het gedrag lastig te plaatsen’, legt Annelies uit. ‘Een hoogbegaafd kind past zich vaak aan op school, maar raakt thuis overprikkeld. Of een kind lijkt moeilijk te doen, maar voelt zich eigenlijk niet begrepen.’
‘Als je denkt dat je kind misschien hoogbegaafd is, bespreek het dan met school of het CJG’, zegt Annelies. ‘Hoe eerder je erbij bent, hoe beter je je kind kunt helpen. Veel problemen ontstaan juist doordat kinderen zich moeten aanpassen en niet kunnen laten zien wie ze echt zijn.’
Soms is extra uitdaging op school al genoeg. Maar soms is er meer begeleiding nodig, bijvoorbeeld van een orthopedagoog of specialist. ‘Het belangrijkste is dat je kind zich begrepen voelt’, zegt Annelies. ‘Als hij zichzelf mag zijn, zal hij zich ook beter ontwikkelen.’
Deze tips kunnen je als ouder helpen:
Wees duidelijk en geef uitleg over waarom iets moet.
Geef complimenten voor de inzet van je kind, niet alleen voor resultaat.
Probeer geen druk te geven, maar moedig je kind aan en daag hem uit.
Geef ruimte voor eigen ideeën en interesses.
Ga in gesprek met school over extra uitdaging.
Zorg voor rust, vooral wanneer je kind snel overprikkeld raakt.
Herken je veel van deze kenmerken bij je kind? Of heb je twijfels over zijn gedrag of ontwikkeling? Neem dan gerust contact met ons op. Onze professionals denken graag met je mee.