(Seksuele) voorlichting geven aan je puber: wat is belangrijk?
In de puberteit verandert het lichaam van je kind, zowel van binnen als van buiten. De hormonen gieren door het lijf, het kan zijn dat je kind verliefd wordt en gaat experimenteren. 'Probeer je kind hierin voldoende ruimte te geven,' adviseert jeugdverpleegkundige Helma. 'Maar zorg tegelijkertijd dat je wel op tijd voorlichting geeft over belangrijke onderwerpen.' We zetten ze in dit artikel voor je op een rij.
Lichamelijke veranderingen
In de puberteit maakt het lichaam van je kind grote veranderingen door. Het lichaam van een kind verandert in het lichaam van een (jong)volwassene. Denk aan meer lichaamshaar, het groeien van geslachtsdelen, de baard in de keel bij jongens en de menstruatie bij meiden. 'Ook kan je kind door hormonale veranderingen last krijgen van jeugdpuistjes, vet haar en zweten,' zegt Helma. 'Je puber zal misschien minder snel met jou samen de badkamer delen en behoefte hebben aan meer privacy. Toch kun je vaak wel zien hoe hij omgaat met hygiëne. Als het nodig is kun je hier ook best wat tips over geven.'
Onzekerheid
Het kan dat je kind zijn lichaam vergelijkt met dat van leeftijdsgenoten, dit kan soms zorgen voor een negatief zelfbeeld. Ook sociale media kan hier invloed op hebben. Vanaf 12 jaar daalt de zelfwaardering bij de meeste pubers, rond 15 jaar ligt deze het laagst. Dit geldt voor zowel jongens als meiden, maar bij meiden komt het meer voor. 'Pubers kunnen onzeker zijn over wat anderen van hen vinden en over hun uiterlijk. Door je kind positief op te voeden en complimenten te geven kun je je kind helpen aan een beter zelfbeeld,' adviseert Helma.
Verliefdheid en intimiteit
In de puberteit gaan jongeren geleidelijk relaties aan: tussen de 12 en 15 jaar worden de meesten voor het eerst verliefd. Stapsgewijs doen ze ook meer seksuele ervaring op, van zoenen en strelen tot aan geslachtsgemeenschap. 'Ook ontdekken veel jongeren in de puberteit hun seksuele identiteit: vallen ze op het andere geslacht, hetzelfde geslacht of op allebei?' vertelt Helma. 'Als ouder is het belangrijk om je kind te laten weten dat je hem accepteert zoals hij is en hij alles met je kan bespreken.'
Anticonceptie
Ook als je kind nog niet seksueel actief is het belangrijk om het hier alvast met elkaar over te hebben. 'Anticonceptie is dan een belangrijk onderwerp om aan te halen,' zegt Helma. Je kunt vertellen wanneer je zwanger kunt raken en hoe je kind zich hiertegen kan beschermen. Vertel bijvoorbeeld over de verschillende voorbehoedsmiddelen die er zijn. Hierbij is het goed om duidelijk te maken dat er andere voorbehoedsmiddelen zijn dan de pil, zoals condooms. Deze beschermen niet alleen tegen een ongewenste zwangerschap, maar ook tegen seksueel overdraagbare aandoeningen. 'Dit is belangrijke informatie voor meiden, maar natuurlijk ook voor jongens.'
Grenzen stellen en respecteren
Iedereen heeft andere normen, waarden en grenzen. Ook op seksueel gebied. 'Het is goed om het hier met je kind over te hebben. Laat je kind bijvoorbeeld nadenken over wat hij wel en niet wil en maak duidelijk dat hij dit altijd kan aangeven aan anderen. Net zoals hij naar de grenzen van een ander moet luisteren,' legt Helma uit. Lees hier hoe je je kind hierin kan ondersteunen.
Het gesprek aangaan
Als ouder heb je een belangrijke taak in het geven van seksuele opvoeding aan je kind. We kunnen ons voorstellen dat het een lastig onderwerp kan zijn om met je kind over te praten. Daarom hebben we een aantal tips die het je makkelijker kunnen maken het gesprek aan te gaan.