Mazelen in de regio Rotterdam-Rijnmond: dit moet je doen als je kind klachten heeft en hoe kun je je kind beschermen
Sommige kinderen lijken zich altijd te verzetten. Ze luisteren slecht, maken snel ruzie en lijken overal tegenin te gaan. Natuurlijk is elk kind weleens dwars of boos, maar soms is er meer aan de hand. Jeugdverpleegkundige Soraya legt in dit artikel uit wat ODD is, hoe je het herkent en wat je kunt doen als je kind het heeft.
ODD staat voor oppositioneel-opstandige gedragsstoornis. ‘Kinderen met ODD hebben veel moeite met regels en degene die erover beslist’, vertelt Soraya. ‘Ze zijn vaak boos, maken snel ruzie en weigeren dingen te doen die gevraagd worden. Dat gedrag komt niet af en toe voor, maar vaak en in verschillende situaties, zoals thuis, op school of bij een sportclub.’
Het gedrag van kinderen met ODD kan erg heftig zijn. ‘Ze reageren fel, geven anderen de schuld en zijn snel gefrustreerd’, zegt Soraya. ‘Dat betekent niet dat ze expres vervelend doen. ODD heeft te maken met hoe je kind omgaat met emoties en grenzen. Vaak is er ook iets in de omgeving dat meewerkt aan het ontstaan of doorgaan van het gedrag. Denk aan spanningen thuis of negatieve ervaringen op school.’
Het is normaal dat kinderen af en toe pittige emoties laten zien, zeker in de peuterpuberteit of rond de leeftijd van 8 tot 10 jaar. Maar bij ODD is het gedrag heftiger en blijft het steeds gebeuren. ‘Je merkt het aan de manier waarop je kind reageert op opdrachten of grenzen’, legt Soraya uit. ‘Een kind met ODD luistert niet, wil niet meewerken en heeft vaak woedeaanvallen.’
Een kind met ODD:
verzet zich vaak tegen regels of opdrachten;
maakt veel ruzie met volwassenen of andere kinderen;
wordt snel boos;
is snel gekwetst en blijft lang in zijn gevoel hangen;
geeft anderen de schuld van zijn fouten;
lijkt dingen expres te doen om anderen te irriteren;
heeft weinig geduld en vindt het moeilijk om te wachten of zich aan afspraken te houden.
‘ODD kan ook samengaan met andere problemen, zoals ADHD of angstklachten’, zegt Soraya. ‘Daarom is het belangrijk om het gedrag goed te laten onderzoeken door een specialist.’
Als je kind veel van deze kenmerken laat zien, kan dat zwaar zijn voor het gezin. Soraya: ‘Ouders voelen zich vaak machteloos of worden zelf boos. Dat is logisch, maar helpt het gedrag meestal niet. Bij ODD is het juist belangrijk om rustig en duidelijk te blijven.’
De behandeling van ODD bestaat vaak uit meerdere onderdelen. ‘Vooral ouderbegeleiding is belangrijk’, zegt Soraya. ‘Je leert hoe je beter kunt omgaan met het gedrag van je kind. Ook je kind zelf kan therapie krijgen, bijvoorbeeld om beter te leren omgaan met boosheid of regels. Soms is extra hulp op school nodig, of steun van een gedragsdeskundige.’ Deze tips helpen vaak in het dagelijks leven:
Blijf consequent: maak duidelijke regels en houd je eraan.
Geef structuur: vaste momenten op de dag helpen je kind om te weten wat er komt.
Beloon goed gedrag: geef complimenten als iets goed gaat, hoe klein ook.
Blijf rustig: als je kind boos is, helpt het vaak niet om zelf ook boos te worden.
Kies je momenten: niet elk gedrag hoeft een strijd te worden.
Zorg goed voor jezelf: opvoeden van een kind met ODD kost veel energie. Neem dus ook tijd voor jezelf.
Maak je je zorgen over je kind of herken je veel van deze kenmerken? Dan kun je terecht bij je huisarts. Die kan je doorverwijzen naar de juiste hulp. Neem bij vragen gerust contact met ons op. Onze professionals denken graag met je mee.
